آیا نوآوری در بازار سهام از کنترل خارج می‌شود؟
اما تغییرات و نوآوری در بازار سهام تنها محدود به نقش جدید آن در ارتباط با “رفاه اجتماعی” نمی‌شود. بازار سهام نیز تغییرات تکنولوژیکی بسیار گسترده‌ای را تجربه کرده است. این عامل نیز به خوبی خود، بی‌ثباتی جدیدی را به وجود آورده است.
نوآوری در بازار سهام: ظهور ماشین‌ها
اگر بخواهیم به شکل تاریخی به موضوع نگاه کنیم نمی‌توانیم تفاوت بسیار زیادی بین بازار سهام در سال‌های ۱۷۹۰ و ۱۹۷۰ بیابیم.
مطمئناً تا سال ۱۹۷۰ هیچ‌کس بین جرعه‌های قهوه‌اش معامله نمی‌کرده است.
تا آن زمان هنوز معاملات توسط افراد، به شکل رودررو و با نوشتن اطلاعات بر روی کاغذها و تکان دادن دست اتفاق می‌افتاد. شما می‌دانستید که با چه کسی در حال معامله هستید.
دیگر این اتفاقات نمی‌افتد.
امروزه، معاملات آنلاین بازار سهام را قبضه کرده‌اند. این اتفاق مشکلاتی را به همراه داشته است. معاملات الکترونیکی تنها شامل انسان‌هایی نمی‌شود که دکمه‌های خرید را فشار می‌دهند، بلکه شامل وظایفی می‌شوند که ماشین‌ها با استفاده از فرمول‌های پیچیده آن‌ها را انجام می‌دهند.
و این قبیل معاملات خودکار می‌توانند اصلاحات معمولی را به بلایای وحشتناکی تبدیل کنند.
این همان اتفاقی است که در سال ۱۹۸۷ روی داد، زمانی که کامپیوترها برای فروش در شرایط معینی برنامه ریزی شده بودند.
سفارش‌های فروش بسیار سریع به وقوع پیوستند به‌طوری‌که زمانی برای آن نبود که سفارش خریدی با آن‌ها مطابقت کند. به‌این‌ترتیب قیمت ها مانند آبشار روند نزولی به خود گرفتند.
با توجه به اینکه هیچ خریداری آن‌قدر سریع نبود که بتواند به سفارش‌های فروش برسد، مشکلی که تنها به یک اصلاح ساده نیاز داشت ناگهان به یک فاجعه تبدیل شد و درنتیجه آن تمامی بازارهای مالی دنیا سقوط کردند.
نوآوری در بازار بورس: ظهور اقدامات کورکورانه
تغییر بزرگ دیگری که در بازار اتفاق افتاد معرفی ابزارهای مالی پیچیده به نام اوراق بهادار مشتقه بود. این ابزارها در ابتدا ساده بودند. یک قرارداد آتی ساده نوعی از یک مشتقه است.
یک مثال معمول آن آتی آب پرتغال است. هرساله، مالکان پرتغال می‌خواهند که از درآمدشان مطمئن باشند و تولیدکنندگان آب پرتغال نیز می‌خواهند که از هزینه‌هایشان اطمینان حاصل کنند؛ اما ازآنجایی‌که آن‌ها نمی‌دانند محصول پرتغال چقدر خواهد بود، وارد قراردادهای آتی‌ای می‌شوند که قیمت را تضمین می‌کند. سپس این قراردادها می‌توانند همانند سهام مبادله شوند.
اما در سی سال گذشته، ریاضیات پیچیده و قدرت بالای کامپیوترها با یکدیگر ترکیب شدند تا مشتقه های بسیار پیچیده‌ای را ایجاد کنند که تنها افراد بسیار اندکی قادر به فهم آن‌ها هستند.
حالا اگر تنها همان تعداد اندکی که آن‌ها را می‌فهمند به مبادله این مشتقه ها مبادرت کنند، مشکلی به وجود نمی‌آید.
اما متأسفانه شرایط جور دیگری است.
آیا آن اعدادی که در درس اول برایتان بازگو کردیم به یاد دارید؟ ارزش ملی مشتقه های مبادله شده در سال ۲۰۱۰ نزدیک به ۶۰۱۰۰۰ میلیارد دلار است. تقریباً ۱۰ برابر تولید ناخالص داخلی کل جهان؛ بنابراین ما تعداد بسیار زیادی از افراد را داریم که مقادیر بسیار بالایی از این ابزارها را مبادله می‌کنند، ابزارهایی که تنها تعداد بسیار اندکی آن‌ها را می‌فهمند.
این کار سرمایه گذاری نیست. قمار است.
و این امر منجر به آن شده است که مردم فکر کنند که بازار سرمایه از نقش پیشین خود برای تأمین مالی برای شرکت‌ها فاصله گرفته است و به ابزاری برای سوداگری افراد به‌شدت ثروتمند تبدیل شده است.
(پایان درس پنجم و پایانی دوره آموزشی آشنایی با تاریخچه بازار سهام)
منبع: مدیرمالی
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
سپاس از شما