شکل گیری بازار سهام چرا و چگونه اتفاق افتاد؟
تاریخ بانک ها به هزاران سال قبل و تمدن بین‌النهرین باز می‌گردد؛ اما تاریخ شکل گیری بازار سهام و شرکت ها تنها به چند صدسال پیش باز می‌گردد. آیا مردمان بین‌النهرین هیچ‌گاه به فکر تأسیس بازارهای سهام و ایجاد شرکت های مختلف نیفتاده بودند؟
پاسخ آن به نظر منفی است.
در هیچ‌یک از الواح به‌دست‌آمده از ایران باستان هیچ نامی از شرکت ها و برندهای ایرانی مثل ارج، ایران‌خودرو یا چیت سازی نیامده است!
علت این امر آن است که اقتصاد تمدن‌های باستان بسیار کوچک بوده است. ایجاد شرکت نیازمند سرمایه است و در آن زمان سرمایه در گردش کافی نبوده است.
تأسیس یک شرکت تا زمان رنسانس به طول انجامید و مبادلات در مقیاس‌های کلان سرعت شکل گیری شرکت ها و رشد آن‌ها را بیشتر کردند. اولین شرکت های سهامی، شرکت های تجاری همچون شرکت British East India و شرکت Dutch East India بودند. حقوق انحصاری مبادله با هندی‌ها از طرف دولت‌هایشان به این شرکت ها داده شده بود و آن‌ها سهام شرکت‌هایشان را به سرمایه گذارانشان می‌فروختند.
آن‌ها به‌این‌علت سهامشان را منتشر کرده بودند که تجارت در خارج از مرزها و قاره‌ها بسیار سرمایه‌بر بود. برای ساختن کشتی‌های غول‌پیکر، به‌کارگیری نیروی کار فراوان، تهیه تجهیزات سفر و شروع آن به سمت آن‌سوی جهان نیازمند پول بسیار زیادی بود.
و مهم‌تر از همه، برای این کار ریسک وجود داشت
همیشه این خطر وجود دارد که یک کشتی غرق شود یا هیچ‌گاه بازنگردد. پس سهام راهکاری بسیار مؤثر برای کاهش این ریسک است. درنهایت، اگر شما تنها ملک ۱۰ درصد از یک کشتی باشید، از دست دادن آن کشتی به علت طوفان یا حمله دزدان دریایی آن‌قدر به شما ضرر نخواهد زد. کارآفرینان با همکاری دیگر سهامداران می‌توانند ریسک های موجود را به حداقل برسانند.
درزمانی که منتظر بازگشت کشتی خود هستید، یک فنجان قهوه بنوشید…
اکنون‌که روز به روز شرکت های بیشتر با نقاط مختلف جهان مبادله می‌کنند، روز به روز کالاهای بیشتر وارد بازارهای اروپایی می‌شوند، یک ایده عالی در ذهن یک نفر وجود دارد…
نه‌تنها شما می‌توانید سهام این شرکت ها را خریداری کنید؛ بلکه می‌توانید این سهم ها را معامله کنید؛ و برای این کار چه جایی بهتر از یک قهوه‌خانه (به معنای قدیمی آن و نه مکان‌های امروزی). درنهایت قهوه یکی از این کالاهای جدید و عجیب‌وغریب است که مبادلات بسیاری را به وجود آورده است.
خب… این‌گونه بود که اولین کارگزاران کار خریدوفروش سهام را از قهوه‌خانه‌های لندن آغاز کردند. مهم‌ترین این قهوه‌خانه‌ها، قهوه‌خانه جاناتان بود. این قهوه‌خانه اطلاعات کلیه شرکت ها، سهام آن‌ها و دارایی‌های مختلف را در یک لیست، زیر هم تهیه کرد، اتفاقی که در سال ۱۶۹۸ رخ داد. به لحاظ تاریخی این قهوه‌خانه اولین مکان رسمی بورس اوراق بهادار لندن به حساب می‌آید.
اما این بازار جدید به قوانین و مقرراتی هم نیاز داشت که ما در درس بعدی به آن خواهیم پرداخت.
(پایان درس دوم دوره آموزشی آشنایی با تاریخچه بازار سهام)
منبع: مدیرمالی
اگر سؤال یا نظری درباره شکل گیری بازار سهام دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.