نرخ بهره بانکی چه نقشی در اقتصاد یک کشور بازی می کند؟
اگر شما اخبار اقتصادی را دنبال کنید، احتمالاً با تیترهای بیشمار خبری درباره نرخ بهره بانکی مواجه خواهید شد و احتمالاً یاد میگیرید که خواندن یک مقاله کامل درباره نرخ بهره اگر نیازمند به کما رفتن نباشد حتماً نیازمند تلاشی در حد وارن بافت است. بااینحال، فهم نرخ های بهره بسیار حائز اهمیت است چراکه نرخ بهره تاثیرات عمیقی بر سبد سهام شما یا تواناییتان برای خرید یک خانه دارد. این تاثیر بهقدری حائز اهمیت و مهم است که در کشور آمریکا که صاحب بزرگترین اقتصاد جهان است رییس فدرال رزرو یا همان بانک مرکزی احتمالاً پس از رییسجمهور مهمترین فرد در کشور آمریکاست.
بااینحال در کشور ما که بانکداری بر اصول اقتصاد اسلامی استوار است، به دلیل ماهیت ربوی نرخ بهره و حرام بودن آن در اسلام، چندان به نرخ بهره پرداخته نمیشود. بلکه بانک ها با جذب سرمایه افراد و مؤسسات حقوقی منابع مالی موردنیاز خود را جمعآوری کرده و آنها را در پروژههای بزرگ سرمایه گذاری میکنند.
درنهایت نیز سپرده گذاران را در سود ناشی از آن سرمایه گذاری سهیم میکنند. در این میان بانک ها یک حداقلی از سود سرمایه گذاری را به سپرده گذاران خود تضمین میکنند که نرخ سود متناسب با دوره سپرده گذاری، متفاوت باشد. این نرخ مبنای آموزش ما در درسهای آتی خواهد بود.
بنابراین در این دوره آموزشی تمرکز اصلی ما بر نرخ بهره بانکی متمرکز شده است. در درسهای مختلف، نرخ بهره بانکی را برای شما تشریح میکنیم. وظایف بانک مرکزی را بهعنوان مهمترین رکن اقتصاد ایران در ارتباط با کنترل و مدیریت نرخ سپرده های بانکی شرح میدهیم و تاثیرات نرخ بهره را بر اقتصاد و بازار بورس نشان میدهیم. همینطور در بخش پایانی نیز به شما پیشنهادهایی میدهیم که میتوانید از آنها در دورههای رکود یا رونق اقتصادی بهره بگیرید.
اما نرخ بهره یا سود بانکی چیست؟
معمولاً نرخ بهره به میانگین نرخ بهره ای گفته میشود که یک وام گیرنده باید به یک وام دهنده به علت گرفتن میزان معینی پول برای مدتزمان مشخصی از وی بپردازد. این نرخها به تمامی انواع وام ها اطلاق میشود، از وامی که یک شرکت برای خرید ماشینآلات جدید خود اخذ میکند تا وامی که یک فرد برای خرید خانه میگیرد. اگرچه این وام توسط وام گیرندگان مختلف برای اهداف متفاوتی مورداستفاده قرار میگیرد، اما معمولاً سطح نرخ بهره وام های مختلف همراه با هم افزایش یا کاهش مییابد. برای اینکه فهم این موضوع راحتتر شود میتوانید به جزر و مد فکر کنید که همراه با این اتفاق تمامی اجسام روی آب بالا و پایین میروند، فرقی نمیکند که کشتی باربری باشد یا یک قایق کوچک تفریحی. نکته دیگر اینکه افزایش نرخ بهره تاثیر مستقیمی بر صرفنظر کردن افراد از اخذ وام دارد، چراکه در این حالت گرفتن وام برای متقاضیان گرانتر میشود.
آیا می دانید بانک مرکزی کجاست؟
اگر فرض کنیم اقتصاد کشور همچون رانندگی با ماشین در اتوبان است، بانک مرکزی راننده این ماشین است. بهعنوان یک مسافر شما دوست دارید تا ماشین با حداکثر سرعت ممکن خود حرکت کند، با این شرایط پس چرا پا را تا ته روی پدال گاز فشار ندهیم؟ خوب، اگر ماشین خیلی سریع حرکت کند مصرف سوخت آن به شکل کارآمد صورت نمیگیرد و افزایش مییابد. اگر هم خیلی تند بروید این خطر را به جان میخرید که از جاده خارج شوید و با یک درخت برخورد کنید. در اینجا بدون اینکه جان اضافهای داشته باشید بازی تمام میشود و شما مسابقه را خواهید باخت! بهاینترتیب نقش بانک مرکزی به حرکت درآوردن اقتصاد با بیشترین سرعت ممکن به سمت جلو است، اما به شکلی مسئولانه و ایمن. بانک مرکزی این مسئولیت را با ابزارهای گوناگونی که در اختیار دارد انجام میدهد. برای نمونه میتواند این کار را با پایین آوردن نرخ بهره بانکی (همچون افزایش فشار بر روی پدال گاز) یا بالا بردن این نرخها (همچون گرفتن پدال ترمز) انجام میدهد.
(پایان درس اول دوره آموزشی آشنایی با نرخ بهره بانکی)
منبع: مدیرمالی
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این مقاله در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
سلام و روز بخیر
در یک اقتصاد سالم بانک مرکزی میتونه با افزایش و کاهش نرخ بهره میزان رشد اقتصاد یا تورم رو کنترل کنه و در اقتصاد تعادل ایجاد کنه.
موفق باشید
سلام
موضوع پايين آوردن نرخ بهره بانکی (همچون افزایش فشار بر روی پدال گاز) یا بالا بردن این نرخها (همچون گرفتن پدال ترمز)، رو ميشه يكم توضيح بفرمايين؟ مفهوم رونق يا كاهش رونق يا همان پدال ترمز يا پدال گاز توسط بانك مركزي دليل يا مفهومش چيه؟
سلام
سوال مهم كه در درس به آن اشاره نشده بود:
آيا نرخ بهره براي سپرده گذاري توسط مردم در بانك ها اطلاق مي شود يا گرفتن وام از بانك ها؟؟
چرا كه سپرده گذاري افزايش منابع بانك و اعطاي تسهيلات افزايش مصارف بانك است.
نرخ بهره در اقتصاد واسه كدوم يكي شون هست؟ چرا؟ ميشه يه توضيحي بفرمايين؟
متشكرم