تعریف اتاق پایاپای چیست؟
اتاق پایاپای نماینده تشکیلات اداری سازمان بورس کالا به‌حساب می‌آید که مسئولیت اجرا و تسویه قراردادهای آتی معامله شده در بورس کالا بین اعضای این اتاق را به‌صورت نقدی یا اعتباری به عهده دارد. به این صورت که اتاق پایای هنگام انجام معاملات بین اعضا، وظیفه تسویه حساب‌ها، اجرای معاملات پایاپای، جمع‌آوری و تأمین سپرده های موردنیاز، تنظیم شرایط تحویل و تسویه قرارداد و گزارش داده‌های مربوط به معاملات را عهده‌دار است. اتاق‌های پایاپای به‌عنوان شخص ثالثی در همه قراردادهای معامله شده، در مقابل کارگزار خریدار به‌عنوان فروشنده و در مقابل کارگزار فروشنده به‌عنوان خریدار عمل می‌نماید.
توضیحات مدیر مالی در مورد اتاق پایاپای
هر معامله آتی، اتاق پایاپای خودش را دارد. طرفین هر قرارداد باید معاملات خود را از طریق اتاق‌های پایاپای در پایان هر جلسه معامله و سپردن مقداری پول به اتاق پایاپای که نوسانات روزانه قیمت را پوشش دهد، پایاپای نمایند. برای مثال فرض کنید در روز شنبه ۱۰ اسفند، سرمایه گذاری اقدام به خرید یک قرارداد آتی سکه به ارزش هر سکه ۱۰۰۰۰۰۰۰ ریال نمود و بابت این قرارداد ده سکه‌ای، مبلغ ۱۰۰۰۰۰۰۰ (معادل ۱۰% ارزش معامله) به‌عنوان وجه تضمین به‌حساب خود نزد بورس واریز کرد. اگر بهای سکه در روز ۲۱ اسفند، به عدد ۱۰۵۰۰۰۰۰ ریال افزایش یابد، با توجه به اینکه سرمایه گذار مبلغ ۵۰۰۰۰۰ ریال در هر سکه سود برده، اتاق پایاپای، از حساب تضمین فروشنده، ۵۰۰۰۰۰ ریال کسر کرده و به‌حساب سرمایه گذار مورد مثال واریز می‌کند. حال اگر در روز دوشنبه، سکه به ناگهان به رقم ۱۰۲۵۰۰۰۰ ریال تنزل کند، با توجه به زیان ۲۵۰۰۰۰ ریالی نسبت به روز گذشته، بورس از حساب سرمایه گذار مورد مثال ۲۵۰۰۰۰ ریال به ازای هر سکه کسر و به حساب فروشنده واریز می‌کند. این عمل بروز رسانی حساب‌ها، روزانه تا پایان قرارداد ادامه می‌یابد.
درصورتی‌که وجه تضمین هر یک از طرفین براثر همین بروز رسانی، آن‌قدر کاهش یابد که از حداقل تضمین اولیه موردنظر بورس کمتر شود، در آن صورت جهت تصمیم‌گیری نسبت به نحوه ادامه قرارداد، برای سرمایه گذار اعلامیه صادر می‌شود.
معادل انگلیسی اتاق پایاپای عبارت است از:
Clearing House
تهیه‌شده در: مدیر مالی
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سوالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.