بازار تبادلات ارزی یک بازار OTC یا خارج از بورس است که مکان ثابت خاصی ندارد و معاملات در آن از طریق شبکههای اینترنتی انجام میگیرد. عمده مشارکتکنندگان در این بازار عبارتاند از:
• بانکهای تجاری، سرمایهگذاری و بانکهای مرکزی
• مؤسسات مالی بزرگ
• شرکتهای چندملیتی
• تاجران
• شرکتهای بیمه
• شرکتهای صادرات و واردات
• صندوقهای بازنشستگی
• سفتهبازها
• و اشخاص حقیقی،
و در این بازار، ارزهای مختلفی همچون دلار آمریکا، یورو، پوند، ین و … را معامله میکنند.
این بازار برخلاف اکثر بازارهای مالی دیگر، مکان فیزیکی خاصی نداشته و بانکها، مؤسسات و معاملهگران از طریق شبکه الکترونیکی، یک ارز را در مقابل ارز دیگر معامله میکنند.
هرچند ماهیت معاملات فارکس، بهصورت خارج از بورس یا OTC است اما مراکز اصلی تجارت ارز به ترتیب در لندن، نیویورک و توکیو است و بانکها از سراسر جهان در این معاملات شرکت میکنند.
معامله در بازار فارکس درواقع عبارت از خرید یک ارز و همزمان فروش ارز دیگر است. ارزها از طریق یک معاملهگر یا کارگزار و بهصورت جفت ارز معامله میشوند. برای مثال یورو و دلار (EUR/USD) یا پوند انگلیس و ین ژاپن GBP/JPY))
معامله در فارکس را میتوان در دو هدف خلاصه کرد:
- ابتدا در نرخ بالا بفروشید و سپس در نرخ پایین بخرید.
- ابتدا در نرخ پایین بخرید و سپس در نرخ بالا بفروشید.
حال مثالی در این خصوص از ارز کشور خودمان (ریال) در مقابل ارز کشور آمریکا (دلار) میزنیم تا با نحوه این تبادلات بیشتر آشنا شویم.
برای مثال فرض کنید قیمت هر ۱ دلار امریکا برابر ۸۰,۰۰۰ ریال ایران باشد یعنی ۱=۸۰,۰۰۰
حالا فرض میکنیم شخصی ارز ایران نسبت به ارز دلار امریکا را اینگونه تحلیل میکند که در آینده نزدیک قیمت هر یک دلار به ۱۰٫۰۰۰ تومان میرسد؛ بنابراین پول خودش را میدهد و در عوض دلار میگیرد یا بهاصطلاح یک پول را با پول دیگر معاوضه میکند و اگر فرضاً درست تحلیل کرده باشد و قیمت هر یک دلار به ۱۰٫۰۰۰ تومان برسد، آن شخص به ازای هر ۱ دلار ۲۰۰۰ تومان سود میکند. به عبارتی میتوان گفت ریال خود را فروخته و دلار خریده است و وقتی بخواهد سود خود را از این معامله دریافت کند در اصل دلار خود را میفروشد و ریال را میخرد و در این معامله سود میکند.
در بازار فرا بورس جهانی فارکس (FOREX) هم دقیقاً این اتفاق رخ میدهد؛ یعنی شما از تبادل ارز یک کشور در مقابل ارز کشور دیگر سود یا ضرر میکنید.
مهمترین ارزها به علت نقدشوندگی بالا (مقدار خریدوفروش بیشتر) بنام ارزهای اصلی شناخته میشوند. ارزهای اصلی آن دسته از نمادهایی هستند که یک طرف آن جفت ارزها، دلار است؛ مانند: EUR / USD – GBP /USD – USD/JPY – USD/CHF USD/CAD – USD/AUD
در تصویر بالا قیمت جفت ارزEUR/USD را میبینم. به عبارتی هر ۱ یورو برابر ۱٫۱۲۰۷۷ دلار ارزش دارد.
اما در بازار فارکس چه داراییهایی معامله میشوند؟
عمده فعالیت این بازار در خصوص مبادله لحظهای ارز کشورهای خارجی است ولی برخی کارگزاریها خدمات دیگری مانند خریدوفروش فلزات گرانبها، ارزهای دیجیتال و سهام برخی از شرکتها را نیز برای کاربران خود ارائه میدهند.
چگونه در بازار فارکس سود میکنیم؟
این بازار برخلاف اکثر بازارهای مالی فقط گزینه خرید یا فروش ندارد، بلکه شما در یک لحظه همزمان میتوانید هم خرید و هم فروش انجام دهید (BUY- SELL).
برای مثال شما مقدار مشخصی پول در کارگزاری فارکس دارید و کارگزاری یک پلتفرم معاملاتی در اختیار شما قرار میدهد که میتوانید بر اساس آن معاملات خود را انجام دهید. در این پلتفرمها گزینههایی برای خریدوفروش لحظهای و خریدوفروش بهصورت قراردادی به شکلهای مختلفی وجود دارد که در بخش معرفی پلتفرمها به شما آموزش خواهیم داد.
برای مثال ما در این جفت ارز معامله فروش قرار میدهیم و مشخص میکنیم که اگر قیمت به نرخ تحلیلی ما رسید معامله ما با سود بسته شود، مثال:
اینجا ما در قیمت ۱۰۸٫۸۶۳ یک معامله فروش انجام دادیم و یک هدف (TP) برای قیمت تعیین کردیم. در حقیقت ما انتظار داریم با حجم فروش ۰٫۱۴ (حجم فروش یعنی مقدار مشخصی از کل سرمایه در بازار) در نرخ ۱۰۸٫۱۰۱ به سودی برابر با ۹۷٫۷۳ دلار برسیم؛ اما بهمنظور اینکه ما بازار را تحلیل میکنیم و ممکن است تحلیل ما درست نباشد برای حفظ سرمایه و از بین نرفتن تمام سرمایه همواره از حد ضرر برای معاملات خود استفاده میکنیم. برای مثال همین جفت ارز که روی آن معامله فروش انجام دادیم، برای آن یک نقطه حد ضرر هم تعیین میکنیم. مثال:
برای این معامله ما در قیمت ۱۳٫۲۵ دلار هم حد ضرر تعیین کردیم؛ یعنی اگر قیمت به نرخ ۱۰۸٫۹۷۶ برسد، پلتفرم بهصورت خودکار معامله ما را با ضرر ۱۳٫۲۵ دلار میبندد و اگر قیمت به نرخ حد سود ما در نرخ ۱۰۸٫۱۰۱ برسد معامله ما با سود ۹۷٫۷۳ دلار بسته خواهد شد.
نسبت ریسک به ریوارد یا ریسک به پاداش چیست؟
به نسبت زیان به سود یک معامله، ریسک به ریوارد گفته میشود (risk /reward) برای مثال در این معامله نسبت ریسک به ریوارد ما در حد ۱/۷ است؛ یعنی احتمال اینکه در این معامله سود کنیم، ۷ برابر احتمال ضرر کردن در این معامله است. در این بازار اگر به طور میانگین حد سود ۳ برابر حد ضرر در معاملات باشد، معاملهگر در بلندمدت سود خوبی را عاید خود خواهد کرد.
پیپ (PIPs) چیست؟
همانطور که در تصویر زیر میبینید در کنار قیمت حد سود و حد ضرر یک عددی وجود دارد که با عبارت pips نمایش داده میشود، این اعداد پیپ نامیده میشوند. پیپ یا پیپت آن مقدار جابجایی قیمت را میگویند که از نرخ مدنظر ما حرکت میکند. برای مثال در این معامله اگر قیمت از نرخ ۱۰۸٫۸۶۳ به حد ضرر خودش در نرخ ۱۰۸٫۹۷۶ برسد ۱۰۳ پیپت یا ۱۰ پیپ منفی در خلاف جهت ترید (معامله) حرکت کرده و برعکس اگر در جهت ترید حرکت کند ۷۶ پیت مثبت حرکت کرده است.
بازار فارکس چگونه تحلیل میشود؟
بازار بر اساس تحلیل فاندامنتال یا بنیادی یعنی عوامل کلان اقتصادی و سیاستگذاریهای بانکها و مؤسسات مختلف و تحلیل تکنیکال یا فنی یعنی با استفاده از ابزارهای مختلفی که بر پایه ریاضیات و اشکال هندسی تشکیلشدهاند، بررسی میگردد.
برخی معاملهگرها هم با استفاده از هر دو روش به تحلیل و بررسی بازار میپردازند.
برخی از اتفاقات مهم اقتصادی تأثیرگذار بر این بازار عبارتاند از: نرخ بهره، نرخ تورم، نرخ بیکاری، سیاستگذاریهای بانکهای مرکزی، گزارشهای ماهانه و سالانه (شاخص واردات و صادرات) و …
مزایای بازار فارکس چیست؟
از عمده مزایای این بازار میتوان به نقدینگی در این بازار اشاره داشت که حجم معاملات روزانه در این بازار بیش از کل حجم معاملات بازار سهام نیویورک و دیگر بورسها در جهان است. (روزانه ۱٫۵ میلیارد دلار در این بازار مبادله میشود)
از دیگر مزایای این بازار امکان معامله در ۲۴ ساعت روز است. شما در هر لحظه از شبانهروز میتوانید در این بازار به معامله و خریدوفروش بپردازید.
این بازار از اولین ساعات روز دوشنبه با باز شدن بازار سیدنی آغاز و تا پایان روز جمعه با بسته شدن بازار نیویورک به کار خود پایان میدهد. (۵ روز از هر هفته بهصورت ۲۴ ساعته بازار باز است)
از مزایای دیگر این بازار میتوان به درآمد دلاری که چندین برابر نسبت به ارز کشور ایران ارزش دارد، اشاره داشت.
معایب بازار فارکس
یکی از معایب این بازار داشتن آزادی کامل در این نوع بازارها است. شما در هر لحظه و با هر حجم معاملاتی میتوانید در این بازار شرکت کنید. در ظاهر این امر شاید یک مزیت برای این حرفه محسوب شود ولی در عمل اینچنین نخواهد بود و اکثر شرکتکنندگان این بازار به دلیل آزادی عمل و نداشتن برنامههای بلندمدت معاملاتی و همچنین نداشتن نظم در معاملات با زیان روبرو خواهند شد.
به علت پیچیدگی خاص این بازار نیاز به دانش و تجربه زیاد برای موفقیت در این حرفه داریم. معمولاً شرکتکنندگان بازار این نوع معاملات را بسیار ساده در نظر میگیرند و پس از چند روز معامله مجازی در پلتفرمهای مختلف اقدام به باز کردن حساب تجاری واقعی میکنند و پس از چندین روز معامله همه سرمایه خود را در این بازار از دست میدهند.
ما در مجموعه آموزشی مدیر مالی سعی در گسترش دانش عملی و تجربی این بازار برای علاقهمندان به حوزههای مالی را داریم. چنانچه شما نیز علاقهمند به این حوزه هستید، میتوانید سؤالات و ابهامات خود را در بخش پاسخ به پرسشها یا در بخش نظرات از من بپرسید. من به همه سؤالات شما پاسخ خواهم داد.
سلام
من دو سوال دارم:
۱- نظر شما در مورد باینری آپشن چیست و آیا می توان در آن به سود رسید؟
۲- سهامی که OTC هستند مثلا در روزهای شنبه در بروکرها، سهم EUR/USD OTC وجود دارد و با توجه به اینکه بازار تعطیل است ولی این سهم معامله می شود. آیا اینها معتبرند یا کندلها قابل دستکاری هستند؟
متشکرم