امروزه حباب دارایی ها بیشتر با بازار سهام در ارتباط هستند؛ اما شما برای اینکه حباب به وجود بیاورید لزوماً به بازار سهام نیاز ندارید. تمام آن چیزی که نیاز است یک کالا و تعداد زیادی جنبوجوش غیرعقلانی است. نمونه آن میتوانید درباره گلهای لاله هلندی در قرن ۱۷ میلادی ببینید. (در مقاله “حباب قیمتی گل لاله: اولین آشوب در بازارهای مالی” دراینباره توضیح کاملی دادهایم.)
قدرت گل لاله
بله شما درست خواندهاید و ماهم درست نوشتهایم: گل لاله. در قرن هفدهم میلادی در هلند که ثروتمندترین کشور جهان در آن زمان به شما میرفت، تاجران به دلیل تجارت با هندیهای شرقی بهشدت ثروتمند شدند. آنها هم مانند باقی ثروتمندان دنیا، عاشق آن بودند که ثروت خودشان را به رخ باقی جهان بکشند.
خب طبیعتاً آنها به سمت گل لاله رفتند.
اکنون این موضوع بهاندازهای که مدنظر ماست، دیوانگی به نظر نمیرسد. در آن روزها ثروتمندان در حال ساختن خانههای اشرافی خود بودند و از گل لاله برای تزیین باغهایشان استفاده میکردند. گل لاله هم که در آن زمان بهندرت به دست میآمد انواع متنوعی داشت و بسیار موردتوجه بود.
مهمتر اینکه، گاهی کشت این گل از دانههای آن بسیار زمانبر بود و در برخی مواقع بیش از یک دهه طول میکشید. این موضوع تأثیر مضاعفی بر کمیابی این گل داشت.
بهاینترتیب ثروتهای بادآورده، افراد تازه به دوران رسیده و یک کالای کمیاب، طوفانی کامل برای به وجود آمدن یک حباب را به راه انداخت.
… و چه حبابی شکل گرفت.
درزمانی که قیمت این گل به حداکثر میزان خود رسیده بود، یک شاخه از آن قیمتی معادل ۱۰ برابر حقوق یک سال یک هنرمند ماهر را داشت. در آن زمان حتی قراردادهای آتی برای گلهای لاله به وجود آمده بود که در آن مردم گلهایی را میخریدند که فکر میکردند تا چند ماه دیگر رشد خواهند کرد. گلها گاهی در طی یک روز ۱۰ دست میچرخیدند… افراد به دنبال آن بودند که سریعتر ثروتمند شوند.
این حباب هم پایدار نماند
در ماه فوریه سال ۱۶۳۷ قیمت گلهای لاله بیش از ۹۹ درصد کاهش یافت. البته این مثال تنها در رابطه با گلهای لاله بود، اما زمانی که قیمت یک کالا بهیکباره ۹۹ درصد کاهش یابد، مطمئناً این تعریف درباره آن صدق میکند که «در قیمت های معامله میشد که بهشدت با ارزش ذاتی آن کالا تفاوت داشته است»
خب، پس گلها به نظر سرمایه گذاری خوبی نیستند – بگذارید به سهام خودمان بازگردیم
گل لاله هلندی مطمئناً موردی غیرعادی بود، چراکه درباره کالایی خاص بود؛ اما همانطور که تاریخ نشان داده است، حتی کالاهای عادیتر هم در معرض جنبوجوشهای غیرمنطقی قرار دارند.
این موضوع به خوبی در قرن ۱۸ میلادی در دیوانگی حول یک سهام به خوبی نمایان است. حباب قیمتی دریای جنوب یک دیوانگی سوداگرانه حول شرکت دریای جنوب بود، شرکتی انگلیسی که حقوق تجارت با آمریکای جنوبی را کسب کرده بود.
مردم به شدت درباره افسانههای ثروتمندان آمریکای جنوبی هیجانزده شده بودند، بهنحویکه قیمت ۱۲۸ پوند سهام در ژانویه ۱۷۲۰ را به ۱۰۰۰ پوند در آگوست همان سال رساندند.
بااینحال بهزودی مشخص شد که شرکت درآمد کافی برای پشتیبانی از ارزشش را ندارد. حباب ترکید و بسیاری از افراد حتی پیراهنهایشان را نیز از دست دادند که در این میان معشوقه پادشاه و سر نیوتن نیز حاضر بودند. (نیوتن در یکزمان هم یک نابغه و هم یک ابله بود…)
(پایان درس چهارم دوره آموزشی حبابها و بحرانهای اقتصادی)
منبع: مدیرمالی
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همینطور با اشتراکگذاری این مقاله در شبکههای اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.