صورت سود و زیان شرکتها را چطور باید تحلیل کرد؟
واحد حسابداری هر شرکتی چندین خروجی بسیار مهم دارد، یکی از آن‌ها ترازنامه و دیگری صورتحساب سود و زیان شرکت است که سود شرکت ها در این قسمت محاسبه میشود. ما در مقالات دیگر مدیرمالی به اهمیت دانش حسابداری برای سرمایه‌گذاری موفق پرداختیم و به شما آموزش دادیم که چطور اطلاعات موردنیاز برای یک سرمایه‌گذاری سودآور را از ترازنامه شرکت استخراج‌کنید. در این مقاله قصد داریم نحوه استفاده از صورتحساب سود و زیان را به شما آموزش دهیم. بعد از خواندن این مقاله شما قادر خواهید بود هر یک از اجزای صورتحساب سود و زیان را تحلیل کنید.
وقتی شما بخواهید سودآوری یک شرکت را بررسی کنید باید به صورتحساب سود و زیان آن مراجعه کنید. این صورتحساب درواقع از معادله ساده زیر به دست می‌آید:
در مورد هر یک از آیتم‌های معادله فوق به نکات زیر توجه کنید:
- فروش: آیا فروش در حال افزایش است؟ اگرنه، چرا؟ نرخ رشد فروش نسبت به سال قبل چقدر است؟ این نرخ باید چیزی در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد باشد. چراکه عمده منابع مالی شرکت که در طول سال صرف موارد مختلف نظیر پرداخت هزینه‌ها، بدهی‌ها و … میشود، از طریق منابع مالی حاصل از فروش تأمین میشود.
- هزینه‌ها: آیا هیچ مورد غیرعادی در بخش هزینه‌ها می‌بینید؟ آیا مجموع هزینه‌هایی که گزارش‌شده است، نسبت به سال قبل بیشتر شده است؟ نرخ رشد آن چقدر است؟ آیا نرخ رشد هزینه‌های شرکت از نرخ رشد فروش بیشتر است؟ در این صورت سود شرکت کاهش می‌یابد و بر قیمت سهام شرکت اثر منفی می‌گذارد.
- سود: این آیتم، نتیجه فعالیت شرکت را نشان می‌دهد. آیا سود شرکت نسبت به سال قبل افزایش داشته است؟ سود عملیاتی شرکت چه تغییری نسبت به سال قبل داشته است؟ آیتم سود را می‌توان قلب تپنده شرکت دانست و چنانچه سودآوری شرکت با مشکل روبرو شود، کل شرکت دچار چالش خواهد شد و نقش تأثیرگذاری بر قیمت سهام شرکت دارد.
اطلاعاتی که شما از این‌سو و آن‌سو جمع می‌کنید، باید به شما در مورد وضعیت مالی شرکت دید روشنی بدهد که آیا شرکت قادر است فروش خود را افزایش بدهد؟ هزینه‌های خود را پایین نگه دارد و همچنان به سودآوری خود ادامه دهد؟ در زیر جزئیات بیشتری از هریک از موارد بالا به شما ارائه می‌کنیم:
فروش
فروش نشان‌دهنده پولی است که شرکت برای ارائه محصولات و خدمات خود از مشتریانش دریافت می‌کند. به‌عنوان یک سرمایه‌گذار، شما باید به موارد زیر دقت کنید:
- فروش باید مدام در حال رشد باشد: یک شرکت سالم و رو به رشد، فروش رو به رشدی هم دارد. فروش باید حداقل با نرخ ۱۰ تا ۱۵ درصد رشد کند و شما باید حداقل فروش سه سال گذشته شرکت را بررسی کنید.
- فروش محصولات اصلی شرکت (محصولاتی که شرکت بر مبنای آن‌ها شکل‌گرفته است) باید سال‌به‌سال بیشتر شود: محصولات اصلی شرکت الف مواد غذایی شامل سس، رب، ترشیجات و آب‌لیمو است؛ اما این شرکت، گاهی با استفاده از تجهیزات بسته‌بندی خود، به سایر شرکتها خدمات بسته‌بندی ارائه می‌کند. ارائه این خدمات نباید فعالیت اصلی شرکت یعنی تولید محصولات غذایی و فروش را با اخلال (ثابت ماندن یا کاهش فروش) روبه‌رو کند.
- آیا شرکت موارد عجیب‌وغریبی را به‌عنوان فروش گزارش کرده یا از روش‌های غیرمعمول برای محاسبه فروش استفاده کرده است؟ ممکن است در مواردی برخی شرکتها فروش ساختمان یا زمین شرکت را جزو فروش به‌حساب بیاورند و فروش را بیشتر از حد نشان دهند.
هزینه‌ها
هزینه‌های شرکت رابطه مستقیمی با سودآوری شرکت دارد. وقتی‌که هزینه‌ها از کنترل خارج شوند، شرکت با مشکل جدی مواجه خواهد شد. هنگام بررسی هزینه‌های شرکت به نکات زیر توجه کنید:
- هزینه‌ها را با دوره‌های مالی قبل مقایسه کنید: اگرچه ممکن است اختلاف زیادی بین هزینه‌های سال جاری با سال‌های گذشته وجود دارد، اما سودآوری شرکت نباید دستخوش تغییر اساسی شود. چرا اگر هزینه‌ها بیشتر شده باشد، فروش نیز باید به همان نسبت و با نرخ رشد بالاتری، افزایش یابد تا سودآوری شرکت همچنان رشد کند.
- آیا برخی هزینه‌ها نسبت به بقیه خیلی بیشترند؟ به هر یک از آیتم‌های هزینه توجه کنید تا مشخص شود هر آیتم چه بخشی از مجموع هزینه‌ها را به خود اختصاص داده است و آن‌ها را با سال‌های قبل مقایسه کنید.
- آیا هیچ هزینه غیرعادی در گزارشهای وجود دارد؟ بررسی کنید این هزینه غیرعادی به چه دلیل بوده است و چه تأثیری بر سودآوری شرکت داشته است.
سود
شرکتها معمولاً سود خود را در قالب سود هر سهم در صورتحساب سود و زیان گزارش میکنند. این نکته بسیار مهمی است. چراکه وقتی در خبرها اعلام میشود سود هر سهم شرکت الف ۱۰۰ ریال افزایش داشته است، این به این معنی است که اگر شرکت الف ۱۰ میلیون سهم داشته باشد، سود شرکت ۱۰۰۰ میلیون ریال افزایش داشته است که می‌تواند یک خبر فوق‌العاده باشد.
خبر افزایش سود شرکت ها می‌تواند یک خبر فوق‌العاده باشد.
به نکات زیر توجه کنید:
- مجموع سود شرکت چقدر است و نسبت به سال قبل چه رشدی کرده است؟
- سود عملیاتی شرکت: سود عملیاتی شرکت نیز در صورتحساب سود و زیان گزارش میشود. سود عملیاتی به این دلیل مهم است که نشان‌دهنده سودی است که مستقیماً از عملیات شرکت و فروش کالاها و خدمات اصلی شرکت ایجاد میشود.
- مواردی که فقط یک‌بار اتفاق می‌افتند: گاهی مواردی به‌عنوان سود گزارش میشود که جزو عملیات اصلی شرکت نیست و ممکن است در طول سال‌ها فقط یک‌بار اتفاق بیفتد. مثل فروش ساختمان قدیمی شرکت.
در این مقاله تجزیه‌وتحلیل یکی از اصلی‌ترین گزارشهای حسابداری را به شما آموزش دادیم. برای آموزش‌های بیشتر سایر مقالات مدیرمالی را مطالعه کنید.
منبع: مدیرمالی
اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.
سلام و وقت بخیر
بستگی به نوع شرکت داره و اینکه بخواید حدودی محاسبه کنید یا نه
به طور کلی اگر هزینه و درآمد رو داشته باشید میتونید این دو رو از هم کم کنید تا سود ناخالص به دست بیاد
یا اگر شرکت تک محصولی باشه یا عموده سودش از یک محصول مشخص باشه و شما قیمت خرید و فروش و تعداد فروش اون رو داشته باشید میتونید حدودا حساب کنید سود حاصل از فروش اون محصول در سال چقدره و درصدی از سود محصول رو هم برای هزینه های عمومی و اداری کم کنید و در نهایت به تخمینی از سود شرکت برسید.
در صورتیکه شرکت مورد نظر شما هم در بورس فعال باشه میتونید بدون هیچ دردسری صورتهای مالی رو در سایت کدال ببینید
موفق باشید
سلام و خدا قوت. آیا میشه با کمترین اطلاعات سود و زیان یه کارخونه یا شرکتی رو بدست آورد؟
مثلا خرید، فروش، هزینه، درآمد ؟
لطفا بگین چطور؟
سلام محمد عزیز
دارایی های ثابت که تاثیری در محاسبه سود و زیان ندارند. پس اینجا نادیده شون بگیرید. پولی هم که به حساب اون فرد واریز میشه احتمالا از نوع برداشت از حساب هستنش. پس اون هم در سود و زیان تاثیری نداره. فقط لازمه که ثبت بشه.
پس برای محاسبه سود و زیان کافیه پولی که بابت خرید کالاها میدید، ثبت و با هم جمع کنید. اینجوری جمع کل خریدها حساب میشه.
بعد هزینه هاتون رو هم جداگانه ثبت و با هم جمع کنید. اینجوری جمع کل هزینه ها حساب مییشه
در مورد فروشتون هم همینکار رو بکنید. جمع کل فروش رو محاسبه کنید.
حالا برای محاسبه سود یا زیان کافیه جمع هزینه ها و جمع کل خریدها رو از جمع کل فروشتون کم کنید.
اگر جواب مثبت بود سود کردید.اما اگر جواب منفی بود زیان کردید
موفق باشید
وقتی فقط خرید و فروش و هزینه داریم و دارایی های ثابت و یک فرد که پول بهش واریز شده (ولی هزینه نیس )تراز سود وزیان به چه شکلی میشه؟
با سلام همانطور که میدانید سود حاصل از صادرات معاف از مالیات میباشد و به نسبت درصد صادرات از فروش هزینه های شرکت تسهیم شده و به صادرات اختصاص میابد. حالا سوال من این است هزینه های صادرات در محاسبه سود و زیان به چه صورت محاسبه میشود؟ ۳حالت ممکن است . حالت اول: احتساب کل هزینه ها در صورت سود و زیان ( هزینه های صادرات به همراه هزینه های جاری ) و تسهیم هزینه ها بر اساس کل هزینه؟ حالت دوم: بدون در نظر گرفتن هیچگونه هزینه صادرات .(یعنی هزینه صادرات اصلا در هزینه های شرکت لحاظ نگردد) و تسهیم هزینه ها فقط بر اساس هزینه های جاری؟ حالت سوم: احتساب کل هزینه ها به همراه هزینه های صادرات و تسهیم هزینه فقط بر اساس هزینه های جاری؟
سلام
بستگی به میانگین صنعت دارد
موفق باشید
سلام
در شرکتهای بازرگانی و یا شرکتهای تولیدی سود خالص عملیاتی پایان دوره باید حداقل چند درصد فروش خالص باشد که نشان دهد شرکت در مسیر درست قراردارد.
سلام مرتضی عزیز
اگر علاقه مندید اصولی یاد بگیرید کتاب مبانی حسابداری مالی دکتر احمد بدری انتشارات نص را مطالعه بفرمایید
موفق باشید
با سلام
استاد لطف می کنید یه کتاب خوب در رابطه با حسابداری و سود و زیان معرفی کنید
سلام
underlying earning زمینه اصلی سود رو نشون میده و سودی هستش که معمولا برخی شرکتها در گزارشهای داخلیشون محاسبه و گزارش میکنند و نشون دهنده سودی هستش که دقیقا متاثر از فعالیت اصلی شرکت هست، نه فعالیتهای جانبی یا اتفاقاتی که ممکنه فقط یک بار اتفاق بیوفته. مثلا تو سود حسابداری، سود حاصل از تجدید ارزیابی دارایی ها هم محاسبه میشه، یا مواردی که به فعالیت اصلی شرکت هیچ ارتباطی نداشته مثل فروش یک قطعه زمین، اما در underlying earning موارد استثنائی حذف میشن
متاسفانه تا الان نتونستیم معادل فارسی مناسبی برای پیدا کنیم
موفق باشید.
با سلام منظور از underlying earning چیه؟ ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام ، سودو زیان ماه اول خرید منهای م پایان دوره منهای فروش اگر سود بود باضافه درامد منهای هزینه ها محاسبه میشود ؟ درسته این روش با تشکر
سلام
سوالتان نامفهوم است
لطفا مجدد سوالتان را به طور مفهوم و مشخص بپرسید.
سلام
سوالی در مورد سود وزیان داشتم
شرکتی با یک کارگاه کار می کند در آمد مثلا در حدود ۱میلیار بود هزینه ها ۸۰۰ م توافق بین این دو شخص این بود که هزینه ها ۵۰ به ۵۰ و تقسیم سود یا زیان به ۳۵ و ۶۵ در صد هست شرکتی که ۳۵ در صد هست در حدود ۸۲۰م پرداخت کرده است( کل درآمد ۱ میلیارد برای شرکتی است که ۳۵ درصد سود بهش تعلق دارد هست ) حالا محاسبات سود مشخص هست ۱ م از ۸۰۰ کسر میشه ۲۰۰ سود هست که به نسبت درصد مشخص است
سوال اینجاست شرکتی که ۳۵ در صد بهش تعلق دارد کل پرداختی به شخص دوم چقد ر است ؟
سلام اشکان عزیز
احتمال داره در مقایسه دو دوره، افزایش سرمایه اتفاق افتاده باشه و به همین دلیل میتونه درصد تغییر متفاوت باشه اما در غیر این صورت قاعدتا نباید اختلافی وجود داشته باشه
سلام. در صورت های مالی چرا درصد تغییرات ( سود (زیان) خالص) با درصدتغییرات (سود (زیان) خالص هر سهم- ریال) همیشه یکی نیس؟ مگر (سود (زیان) خالص هر سهم- ریال) با تقسیم ( سود (زیان) خالص) بر تعداد سهام بدست نمی آید؟ ممنون میشم اگر راهنمایی بفرمایید.
سلام
اینطور نیست که صورتحسابهای مالی فقط سالانه محاسبه و گزارش شن، بلگه ماهانه، فصلی و شش ماهه هم تهیه و گزارش میشن
اما اینکه چرا یک سال انقدر اهمیت داره؟ برای اینکه تهیه صورتحسابها در درجه اول وقت و هزینه زیادی میطلبه. به علاوه اینکه یک سال نه اونقدر کوتاه هست و نه اونقدر بلند و بازه مناسبی است تا عملکرد شرکت مورد ارزیابی قرار بگیره
موفق باشید
با سلام وقتتون بخیر
با آرزوی قبولی طاعات وعبادات
دانشجوی حسابداری هستم سوالی داشتم چرا سود وزیان سالانه محاسبه میشود؟؟ممنون میشم اگه راهنماییم کنید
سلام
روش دومتون که کاملا اشتباهه
از همون روش اول استفاده کنید
موفق باشید
درود برشما
ممنون میشم راهنمایی کنید.
من از دو روش سود رو محاسبه میکنم. روش اول: فروش منهای خرید منهای هزینه ها(با درنظر گرفتن موجودی کالا اول دوره و پایان دوره)
روش دوم: مانده حساب کلیه طرف حساب ها (اعم از کارگر و طرف حساب های تجاری) و مانده حساب بانک ها
گاهی اوقات این دو روش اختلاف زیادی باهم دارند.
خرید اموال هم درنظر میگیرم
علتش چیه؟؟؟
سلام. بله
سلام وقت بخیر ببخشید اسوال داشتم برای محاسبه سود شرکت موجودی اولیه مواد که اماده فروش هست و خریدهایی که طی سال انجام دادیم راهم باید ازجمع کل فروش کم کنیم
سلام روز بخیر .
طبق قانون تجارت سود تلفیقی سرمایه گذاری را اگر گمتر از سود شرکت اصلی باشد باید ان کمتره را ملاک قرار بدهند .
سوال اینجاست من رفتم یک شرکت معدنی خریدم با حاشیه سودبالاتر از صنعت برق ویا حمل و نقل ولی سودی که ملاک قزاز میگیره سود تلفقیق هست اگر پایین تر از شرکت اصلی باشه .
لطفا نحوه محاسبه سود تلفیقی را همین شرکت را مورد اموزش قرار بفرمایید . شرکت کوچکی هست .برای اموزش راحتره .
ایا این نوع از سهام که همیشه در تلفیقی کمترین سود را ملاک قرار میدهند .برای سهامدار جز ارزش سهامداری برای بلند مدت را دارد .؟ممنون از لطف شما .
سلام
اینکه شرکتها هر سال بخشی از سودشون رو به صورت نقدی بین سهامداران تقسیم کنند و مابقی رو صرف اهداف توسعه ای کنند، امری متداول هست و در تمام شرکتها اتفاق میوفته و از این بابت نباید نگران باشید.
در مورد ایمیل، صحبتی از ارسال درس جدید نشده، بلکه هر هفته ممکن است یک خبرنامه ایمیلی برای اعضای خبرنامه ارسال شود
با آرزوی موفقیت برای شما
سلام و عرض ارادت.
من سهامدارزرین معدن اسیا هستم .{فزرین}شرکت فعالیت معدنی سرب و روی فعالیت داره .شرکت سال قبل امد ۴۷ درصد افزایش سرمایه داد از سود سال۹۵ .رفت یک تعداد کامیون خرید .یعنی از ۱۲۶ تومان سود سال۹۵ داشته ۸۰ تومان سود دادو۴۷ درصد افزایش سرمایه .حالا سال ۹۶ فزرین ۱۰۶ تومان ساخته .سرکت های زیر مجموعه ۸۵ تومان ساخته امسال ۴۰ تومان تقسیم کرد . ۴۵ تومان هم گفته میخوام افزایش سرمایه بدم .طبق این روش سهامدار جز هر سال بخشی از سودش میره برای افزایش سرمایه .و طبق قانون بورس .تجارت کمترین سود ساخته شده میاد برای تقسیم .
در مجمع یکی از سهامدارهای جز که معلوم بود مالی خوانده .چند ایراد اساسی گرفت . سهامدار اصلی گفت تو اینکاره هستی .و یک جور صداشو خفه کردند .متاسفانه .سهامدارهای جز دیگر هم اصلا نفهمیدند چی میگه .
در صورت امکان حضرتعالی گزارش پایان سال ۹۶ را مطاله فرمایید . ونکات تخصصی و اموزشی را راهنمایی بفرمایید .
در ضمن شما در ایمیل برای من فرمودید هر شنبه یک نکته اموزشی ارزشمند برام میفرستید .بتاریخ اول ژوین . سپاس
سلام سمیه عزیز
سود خالص به معنای وجود نقدینگی در شرکت نیست
با آرزوی موفقیت برای شما
سلام خسته نباشید سوالی در مورد آیتم سود خالص دارم بعد از اینکه سود خالص به دست آمد عدد حاصل باید شامل چه مواردی باشد؟ یعنی ب اندازه همان عدد باید موجودی داشته باشیم یا خیر؟