چند نکته در رابطه با حقوق صاحبان سهام در ترازنامه شرکتهای سهامی

حالا ما به بخش نهایی ترازنامه یعنی: حقوق صاحبان سهام در ترازنامه می‌رسیم و قبل از اینکه معنی آن را توضیح دهیم، می‌خواهیم به نکته‌ای مهم اشاره کنیم. اگر به قسمتی که با نام جمع دارایی ها نوشته شده نگاهی بیندازید، خواهید دید که این عدد، همان عددی است که در بخش جمع بدهی ها و حقوق صاحب سهام نوشته شده است: ۱۰۲۹۷۱۱۷ (همان‌طور که در جلسه اول ذکر کردیم، این اعداد به واحد میلیون ریال هستند و اگر بخواهید بدانید جمع دارایی های شرکت چند ریال است باید ۶ عدد صفر در مقابل آن قرار دهید، اگر اشتباه نکرده باشیم (!!) این عدد چیزی در حدود ۱۰ تریلیون یا ۱۰ هزار میلیارد ریال است. فکر نمی‌کردید که قرار است با ۱۰ میلیون ریال یک شرکت سهامی را بخرید؟)

و دلیل خوبی برای آن وجود دارد. اول‌ازهمه، حسابداران چنین می‌گویند. قدم اول را به خاطر دارید؟

 دارایی ها= بدهی ها + حقوق صاحب سهام

مورد دوم اینکه دارایی ها باید با دو مورد دیگر مطابقت داشته باشند. یک‌بار دیگر، به مثال “ترازنامه شخصی” خودتان برگردید. هر چیزی که شما صاحب آن هستید، دارایی های شما به حساب می‌آیند. هر چیزی که مقروض هستید، بدهی هایتان هستند و تفاوت بین این دو، ارزش خالص شما خواهد بود.

همین موضوع در مورد یک شرکت نیز صادق است. ارزش خالص شرکت، چیزی که به ازای همه دارایی ها بدون در نظر گرفتن بدهی می‌تواند به دست آورد، حقوق صاحب سهام است.

حقوق صاحبان سهام

حالا و همان‌طور که در ترازنامه شرکت مشاهده می‌کنید، چند عامل مختلف در ایجاد حقوق صاحبان سهام دخالت دارند. اولی که از همه بزرگ‌تر هم هست، سود (زیان) انباشته به ارزش ۴۵۹۴۶۰۲ میلیون ریال (حدوداً ۴۵۹۵ میلیارد ریال) است. این سودی است که شرکت در سال منتهی به ۳۱/۲/۱۳۹۵ کسب کرده و به شکل سود سهام به سهامدارانش بازنگردانده است.

به‌جای پرداخت سود سهام، این پول برای استفاده در آینده، مثلاً سرمایه گذاری در طرح‌ها و پروژه‌های سودآور (متناسب با ماهیت شرکت) نگه‌داری می‌شود.

اما در بخش حقوق صاحبان سهام در ترازنامه موارد دیگری هم دیده می‌شود. آیتم سرمایه درواقع همان سرمایه اولیه شرکت هنگام ورد به بازار بورس است. چنانچه شرکت سهام جدیدی منتشر کند و آن را به قیمتی بالاتر (پایین‌تر) از قیمت اسمی در بازار بفروشد، اختلاف قیمت فروش و ارزش اسمی صرف (کسر) سهام گفته می‌شود.

ممکن است هیئت‌مدیره شرکت بورسی برای اهدافی خاص تصمیم بگیرند بخشی از سهام شرکت را از سهامداران بخرند، سهامی خریداری‌شده از بازار در خزانه شرکت نگهداری می‌شود و به آن سهام خزانه گفته می‌شود. البته در نظر بگیرید که بازخرید سهام توسط شرکت ها در بورس اوراق بهادار تهران به لحاظ قانونی فعلاً امکان‌پذیر نیست و ممنوع است.

از طرفی مدیران هر شرکت مکلف هستند هرسال ۵ درصد از سود خالص شرکت را با عنوان اندوخته قانونی در حسابی ذخیره کنند. همین‌که مانده حساب اندوخته قانونی به ۱۰ درصد کل سرمایه شرکت رسید، ذخیره کردن آن اختیاری است. در ترازنامه بالا می‌بینید که حساب اندوخته قانونی سال گذشته به حدنصاب قانونی رسیده و در سال جاری تغییری نسبت به سال قبل نداشته است.

گاهی اوقات شرکت دارایی های خود نظیر ساختمان و کارخانه را تجدید ارزیابی می‌کند و در این تجدید ارزیابی مشخص می‌شود که این دارایی ها گران‌تر یا ارزان‌تر شده‌اند. این تغییرات هم در حسابهایی زیرمجموعه حساب حقوق صاحبان سهام در ترازنامه ثبت و نگهداری می‌شوند.

نکته آخر: حقوق صاحبان سهام به معنی سهام عادی نیست (این اصطلاح را همیشه در مبحث سرمایه گذاری می‌بینید.) حقوق صاحبان سهام چیزی است که فقط در ترازنامه دیده می‌شود. سهام عادی در دنیای واقعی وجود دارد: همه سهامی که به‌وسیله شرکت منتشر شده است. وقتی شما تعداد سهام عادی منتشرشده را در قیمت بازار سهام ضرب می‌کنید، ارزش بازار شرکت به دست می‌آید.

(پایان درس پنجم دوره آموزشی فهم ترازنامه با موضوع حقوق صاحبان سهام در ترازنامه)

منبع:  مدیرمالی

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش نظرات مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این مقاله در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

24 در مورد “چند نکته در رابطه با حقوق صاحبان سهام در ترازنامه شرکتهای سهامی”

  1. با سلام خدمت سردار عزیز
    من کامل متوجه سوال شما نشدم، ولی سعی می کنم توضیحاتی که فکر می کنم مشکل شما را حل میکنه بدم.
    اول از همه این که شما در مورد نحوه ثبت میفرمایید یا برای ارزشیابی یک شرکت؟
    در واقع مهم این هست که این سرمایه ای که شما در مورد آن صحبت می کنید وارد شرکت شده است یا خیر؟ چرا که در این صورت قطعا باید در ترازنامه ثبت شده باشد. چه پول نقد باشد چه دارایی مشهود.
    اگر پول نقد باشد علاوه بر موجودی نقد، باید یکی از حساب های سرمایه، جاری شرکا(بدهی شرکت به سهامداران) یا وام در سمت چپ افزایش یافته باشند. حالا با توجه به نحوه ی ثبت، میشه بررسی کرد که آیا در اقلام حقوق صاحبان سهام هست یا خیر؟

    باز هم اگر توضیحات جامع تری در اختیار بنده قرار بدید، سعی می کنم پاسخ بهتری بدهم.

    با تشکر

  2. با سلام
    آیا سرمایه غیر ثبتی و یا در حال افزایش شرکت، جز آیتم حقوق صاحبان سهام محاسبه می شود؟
    بنده سرمایه ثبتی و اندوخته و سود وزیان را محاسبه کردم
    با توجه به اینکه ثبت سرمایه شرکت طی سنوات گذشته با مشکل مواجه بوده و ایتم حقوق صاحبان سهام از لحاظ محاسبات بازرسی برای ما تعیین کننده است.

  3. سلام و وقت بخیر
    معمولا عرف نیست بازده سود تقسیمی محاسبه و شرکت به شرکت مقایسه شود. چون ابزار مقایسه ای مناسبی نیست
    اما میتوانید نسبت سود هر سهم به قیمت یا p/e را در سایت tsetmc.com ببینید.
    در دیده بان این سایت میتوانید شرکتها را بر مبنای p/e کم به زیاد مرتب کنید و با هم مقایسه کنید
    موفق باشید

  4. سلام ممنون از زحمات گروه و سایت منحصر به فرد مدیر مالی
    بازده سود تقسیمی در بورس ایران باید از کدام مرجع مقایسه کرد؟فیلتر خاصی اگه راهنمایی کنید ممنون میشم و الان چندتا از شرکتها که بیشترین سود تقسیمی نسبت به قیمت شان دارند(بالاترین بازده سود تقسیمی )اگه معرفی کنید .ممنون

  5. سلام فائزه عزیز
    ابتدا باید بازده سالیانه سود نقدی رو محاسبه کنید و بعد از طریق فرمول زیر بازده ماهانه را به دست آورید
    Y=((1+M)^12) -1
    Y: بازده سالیانه
    M: بازده ماهیانه
    با آرزوی موفقیت برای شما

  6. با سلام و تشکر از پاسخگوییتون.
    با توجه به اینکه سود نقدی سالانه حساب میشه چگون باید در فرمول بازدهی ماهانه اعمال بشه.؟؟؟(فرمول به صورتp+d/p) ln))ببخشید نتونستم دقیق براتون بنویسم .pقیمت پایان دورهdسود نقدیp قیمت اول دوره

  7. سلام فائزه عزیز
    معمولا در شرکتهایی که صادرات دارند، شما در صورتهای مالی آیتمی به نام صادرات خواهید دید مثلاً به سایت tsetmc مراجعه کنید و پس از رفتن به صفحه شرکت مورد نظر خود روی تب تولید و فروش کلیک کنید.
    همینطور اقلام صادراتی و مقدار آن نیز در یادداشتهای مروبط به درآمد فروش، درآمد به دو دسته درآمد داخلی و درآمد خارجی تقسیم شده و جزئیات هر بخش مشخص است.
    با آرزوی موفقیت برای شما

  8. سلام. ببخشید صادراتی بودن شرکتهای بورسی را از کدام قسمت باید فهمید
    با تشکر

  9. با سلام خدمت شما ، شرکتی دارای سرمایه ثبتی ۱۰ میلیون ریال است. ۴۹ درصد سهامش را به شخص دیگری واگذار کرده و در مقابل بعنوان سرمایه در گردش وجه نقد دریافت میدارد. ارزش داراییها حدود ۲ میلیارد ریال براورد و کارشناسی شده و طبق قرارداد سهم سهامدار جدید از این میزان به نسبت ۶ میلیارد ریال بوده که ۵۰ درصد بحساب شرکت واریز شده و مابقی هنوز واریز نشده.لطفا نحوه ثبت مبلغ دریافتی و نمایش در صورتهای مالی سال جاری و نیز نمایش در بخش حقوق صاحبان سهام را اعلام بفرمایید. ضمنا ایا بخش واریز نشده که در تعهد سهامدار جدید است میبایست ثبت شود و یا تا زمان تحقق ثبتی ندارد؟

  10. سلام می خواستم بدانم خالص حقوق صاحبان سهام مساوی است با تغییر در حقوق صاحبان سهام منهای تغییر سود انباشته این دو تغییر چگونه محاسبه یا کدام ارقام در صورت های مالی است با تشکر

  11. سلام وقت بخیر ایا حقوق صاحبان سهام ارزش روز سهام داران اصلی یک کارخانه یا شرکت را نشان می دهد تشکر

  12. سلام
    اگر بازاری برای سهام شما وجود داشته باشد، میتوانید آن را از طریق اداره سهام شرکت مذکور به فروش برسانید.
    با آرزوی موفقیت برای شما

  13. سلام وقت بخیر خدمت شما بنده سهامدار شرکت سیمان کیاسر هستم . کارخانه سیمان کیاسر در اواخر سال ۱۳۹۲ با ظرفیت تولید روزانه ۲۰۰۰ تن سیمان با حضور وزیر صنعت و معدن افتتاح و بهره برداری رسید . با سرمایه اولیه یکصد میلیارد ریال و با افزایش سرمایه شده ۶۵۱ میلیارد ریال بنده هم سهامدار پایه یا اصلی این کارخانه می باشم . شرکت هنوز سهامی خاص است هنوز به بورس نیامد بنده هم دارای ۸۶۳۴سهام پایه یا اصلی این کارخانه سیمان را دارم . البته این سهام سهام عادی نیست ارزش روز هر سهم ۳۵۲۰۰۰۰۰ میلیون و دویست هزار تومان است . ایا این نوع سهامها خریدار یا مشتری هست … با تشکر

  14. سلام و وقت بخیر خدمت شما
    اگر منظورتان از سرمایه، آورده اولیه سهامداران است با تقسیم ۴۰ میلیارد بر ۸۰۰ به پاسخ خود میرسید.
    اما در نظر بگیرید که این رقم، ممکن است ارزش دفتری یا اسمی باشد و ارزش روز شرکت کمتر یا بیشتر از آن باشد.
    با آرزوی موفقیت برای شما

  15. سلام وقت بخیر یک سوال اگر کارخانه با سرمایه ۴۰ میلیارد تومان سرمایه داشته باشد و این کارخانه ۸۰۰ نفر سهامدار اصلی داشته باشد سهم هر فرد در این کارخانه چقدر می شود . تشکر ازشما ما را راهنمایی می کنید …

  16. سلام وقت بخیر ایا حقوق صاحبان سهام ارزش روز یا بازاری شرکت را نشان می دهد . تشکر

  17. سلام دوست عزیز
    خوشحالیم که اموزشهای مدیرمالی تونسته برای شما مفید باشه
    ممنون از پیامی که گذاشتید
    براتون آرزوی موفقیت داریم

  18. با سلام . ممنون از مطالب مفیدتون. من تا به حال نمیدونستم مطالعه ترازنامه شرکتها اینقدر مهمه و شانسی خرید میکردم که متاسفانه ضررای زیادی هم دیدم. امیدوارم با آموزسهای شما بتونم در آینده نزدیک به سوددهی خوبی دست پیدا کنم.

  19. سلام رضا عزیز
    ممنون که آموزشهای مدیرمالی رو دنبال میکنید
    قانون تجارتها شرکتها رو موظف کرده در صورت شناسایی سود، هر سال ۵ درصد از سود خالص خودشون رو در حسابی تحت عنوان اندوخته قانونی ذخیره کنند. همینکه مانده حساب اندوخته قانونی به ۱۰ درصد کل سرمایه شرکت رسید، ذخیره کردن اون اختیاری میشه. این حساب برای اطمینان از پرداخت تعهدات و بدهی های شرکت در زمان ورشکستگی یا زیان جبران ناپذیر احتمالی شرکت هستش، تا با پولی که در این حساب اندوخته شده بخشی یا همه تعهدات مالی شرکت پرداخت بشه.
    با آرزوی موفقیت برای شما

  20. ۱سلام با تشکر از مطالب آموزنده شما سوالی داشتم در این خصوص که ذخیره اندوخته قانونی برای چیست

دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.